زنان باردار گرفتار بیماری ایدز

بیماری ایدز در دهه های اخیر شیوع بالایی در جوامع مختلف داشته است و راه های درمانی زیادی برای آن پیدا شده است تا سن مرگ ومیر ناشی از این بیماری تا حدی بیشتر شود و درد و رنج بیماران در طول دوره بیماری کاهش یابد. اگرچه هنوز راه درمانی قطعی برای آن پیدا نشده است.

متاسفانه در جامعه ما، نگرش افراد نسبت به کسی که دچار بیماری ایدز شده است، مثبت نیست و به همین دلیل اکثر مبتلایان به این بیماری، از گفتن بیماری خود به دیگران و یا حتی پزشک خودداری می کنند.به همین علت ذکر این نکته را لازم می دانیم که زن بارداری که مبتلا به ایدز می باشد، باید حتما این بیماری را با پزشک زنان خود در میان بگذارد، زیرا در صورت مخفی ماندن این مشکل، سلامت جنین خود را به خطر می اندازد.

با توجه به پیشرفت های قابل توجهی که در درمان بیماری ایدز در سال های اخیر صورت گرفته است زنان باردار مبتلا به ایدز، اگر درمان مناسب را در اسرع وقت دریافت کنند، می توانند تا حدی امیدوار باشند که این بیماری به نوزادشان انتقال پیدا نمی کند.خوشبختانه امروزه تشخیص بیماری ایدز در مادران باردار در سه ماهه اول بارداری صورت می گیرد تا در صورت عدم آگاهی مادران، درمان های مربوطه و مراقبت های خاص را برای آن ها انجام دهند.

اهمیت درمان ایدز در دوران بارداری

یک مادر مبتلا به ایدز می تواند ویروسHIV را به سه طریق به جنین خود انتقال دهد:

1- از طریق جفت، وقتی که هنوز جنین در داخل رحم قرار دارد .

2- از طریق خون و مایعات بدن مادر آلوده، هنگامی که جنین از رحم مادر خارج می شود و زایمان اتفاق می افتد.

3- از طریق شیر مادر آلوده در دوران شیردهی

طبق تحقیقات مشخص شده مادران بیماری که تحت درمان به موقع قرار گرفته اند، کمتر از یک درصد احتمال دارد که این بیماری را به نوزاد خود انتقال دهند، این در حالی است که اگر راهکارهای درمانی برای آن ها انجام نگیرد، 125 درصد احتمال می رود که این بیماری را به نوزاد خود انتقال دهند.

مادرانی که داروهای ایدز را مصرف نمی کنند

اگر مادری در دوران بارداری به هر دلیلی داروهای ایدز را دریافت نکند (دلایلی مانند عدم آگاهی از وجود این بیماری در خود، ترس از بازگویی این بیماری نزد پزشک زنان و...) سلامت خود و جنین خود را به خطر می اندازد.برای رفع مشکل عدم آگاهی زنان باردار از این بیماری، انجام آزمایش تشخیص ویروس HIV در سه ماهه اول بارداری انجام می گیرد که اگر این آزمایش وجود ویروس HIV را در مادر مثبت تشخیص دهد، اقدامات درمانی پس از سه ماهه اول بارداری شروع می شود.

در راستای این اقدامات درمانی، برنامه داروهای ضدویروسیAZT برای بیمار انجام می گیرد. در صورت لزوم، اقدامات درمانی دیگر متناسب با شرایط مادر و جنین برای فرد انجام می گیرد.

مادرانی که داروهای ایدز را مصرف می کنند

اگر مادری قبل از بارداری درمان را شروع کرده باشد، در دوران بارداری با نظر متخصص زنان می تواند راه های درمانی را ادامه دهد، زیرا قطع این روش های درمانی ممکن است ابتلای جنین به ویروس HIV را افزایش دهد.

پزشک متخصص با توجه به شرایط مادر ممکن است راهکار درمانی او را تغییر دهد و رژیم های AZT را برای او در پیش بگیرد تا احتمال انتقال این ویروس از مادر به جنین را کاهش دهد.

دیگر روش های درمانی ضد HIV و انتخاب صحیح روش زایمان، احتمال ابتلای جنین را به HIV تا حد زیادی کاهش می دهد، مثل تزریق داخل وریدی AZT در حین زایمان.

شیوه زایمان در مادران مبتلا به ایدز

مادران باردار مبتلا به ایدزی که در آزمایشات مشخص شده، تعداد کمی ویروس HIV در خون خود دارند می توانند با صلاحدید پزشک زنان و زایمان، نسبت به انجام زایمان طبیعی اقدام کنند.در غیر این صورت به علت احتمال انتقال ویروس از خون مادر به جنین در حین زایمان طبیعی، زایمان سزارین برای مادران مبتلا به ویروس انجام می گیرد. برش در ناحیه پایین شکم مادر زده می شود و بدون تداخل جنین با خون و مایعات دادن کانال زایمانی مادر، نوزاد از رحم مادر خارج می شود.

در هر دو روش زایمان، داروهای AZT به صورت داخل وریدی به مادر تزریق می شود.هم جنین بعد از به دنیا آمدن نوزاد،AZT طی شش هفته پس از زایمان و هر روز چهار مرتبه به نوزاد تزریق می شود. هم چنین 6 تا 12 ساعت پس از تولد، نوزاد باید AZT را دریافت کند.پزشک متخصص با صلاحدید خود و برآورد شرایط مادر و نوزاد می تواند از داروهای ضد HIV دیگری برای نوزاد استفاده کند.

تذکر: مصرف انواع داروهایی که برای بیماران مبتلا به ایدز تجویز می شود، برای مادران باردار مبتلا بی خطر نیست و ممکن است برخی از انواع آن، عوارض بلندمدتی را برای سلامت جنین داشته باشند.

تذکر: این فرهنگ باید در جامعه ایجاد شود که همه مبتلایان به ایدز، از راه های پر خطر مبتلا نشده اند و بسیاری از آن ها تنها قربانی های ناآگاه بوده اند. بنابراین زنان مبتلا به ایدز این حق را دارند که اگر تمایل داشته باشند طعم شیرین مادر شدن را بچشند و رسانه ها باید آگاهی ها را به آن ها بدهند که می توانند با رعایت راهکارهای درمانی مانع از ابتلای نوزادشان به ایدز شوند.

متخصصان زنان و زایمان هم باید شرایط این دسته از بیماران را درک کنند و تمام مراقبت های لازم را قبل و بعد از زایمان برای این دسته از مادران انجام دهند و این امیدواری را به آن ها بدهند که می توانند فرزندانی سالم به دنیا بیاورند.

تذکر: اگرچه تغذیه نوزاد با شیر مادر به همه مادران توصیه می شود، اما شیر دادن مادرانی که HIV مثبت هستند، اصلا توصیه نمی شود و باید در اولین فرصت، شیر دادن به نوزاد خود را قطع کنند، چون ویروس HIV از طریق شیر می تواند به نوزاد انتقال پیدا کند. این مادران باید تحت نظر پزشک اطفال، بهترین گزینه را برای تغذیه نوزادان خود انتخاب کنند.

گردآوری: گروه سلامت مجله اینترنتی زیگیل

منبع: تبیان